Là một trong 27 cá nhân được Hội đồng thi đua khen thưởng Viện kiểm sát nhân dân tỉnh Phú Thọ xét duyệt và công nhận là điển hình tiên tiến giai đoạn 2020 – 2025. Đồng chí Đoàn Thị Thu Hiền, kiểm sát viên sơ cấp, Phó Viện trưởng, hiện đang công tác tại Viện kiểm sát nhân dân huyện Tân Sơn, rất vinh dự được thay mặt cho cán bộ công chức Viện kiểm sát nhân dân huyện Tân Sơn được tham luận tại Hội nghị điển hình tiên tiến năm 2025 do Viện kiểm sát nhân dân tỉnh Phú Thọ tổ chức.

 Tại hội nghị tôi xin phép được chia sẻ những kinh nghiệm trong quá trình kiểm sát các vụ án về tội Hủy hoại rừng và Vi phạm quy định về khai thác, bảo vệ rừng và lâm sản tại Viện kiểm sát nhân dân huyện Tân Sơn.

Đồng chí Hiền chia sẻ:

Tân Sơn là huyện miền núi thuộc tỉnh Phú Thọ, được thành lập theo Nghị định 61 ngày 9/4/2007 của Chính phủ trên cơ sở điều chỉnh địa giới hành chính huyện Thanh Sơn để thành lập hai huyện Thanh Sơn và huyện Tân Sơn. Huyện Tân Sơn nằm ở phía Tây Nam của tỉnh Phú Thọ, cách thành phố Việt Trì 75km. Tổng diện tích tự nhiên là 68.858 ha. Huyện Tân Sơn có Vườn quốc gia Xuân Sơn được thành lập theo quyết định số 49/2002/QĐ-TTg ngày 17/4/2002 của Chính Phủ, tổng diện tích 15.048ha trong đó phân khu bảo vệ nghiêm ngặt là 11.148ha, ranh giới hành chính, Phía Bắc giáp xã Thu Cúc, phía Đông giáp các xã Tân Phú, Minh Đài, Long Cốc; Phía Nam giáp huyện Đà Bắc, tỉnh Hoà Bình, phía Tây giáp huyện Văn Chấn, tỉnh Yên Bái và huyện Phù Yên tỉnh Sơn La.

          Trong 6 tháng đầu năm 2024, Viện kiểm sát nhân dân huyện Tân Sơn kiểm sát rất nhiều tin báo tố giác tội phạm và kiến nghị khởi tố, trong đó kiểm sát việc thụ lý, giải quyết 02 tin báo về vi phạm quy định khai thác, bảo vệ rừng và lâm sản xảy ra tại khu rừng đặc dụng thuộc Vườn quốc gia Xuân Sơn, Cơ quan điều tra đã khởi tố 02 vụ, trong đó: 01 vụ án được khởi tố về tội “Về vi phạm quy định về khai thác, bảo vệ rừng và lâm sản” quy định tại Điều 232 Bộ luật hình sự; 01 vụ khởi tố về tội “Huỷ hoại rừng” quy định tại Điều 243 Bộ luật hình sự. Hành vi khai thác trái phép lâm sản và Huỷ hoại rừng của các đối tượng gây ảnh hưởng lớn đến môi trường sinh thái, gây bức xúc trong quần chúng nhân dân.

          Khi thực hiện nhiệm vụ thực hành quyền công tố kiểm sát tố giác cũng như kiểm sát điều tra vụ án này gặp rất nhiều khó khăn. Trong đó điều đầu tiên kể tới là đối tượng phạm tội đều là người dân tộc Dao, không biết tiếng phổ thông, lại ở tỉnh khác, các đối tượng đều theo đạo Tin Lành. Thứ hai là địa bàn nơi xảy ra vụ án giáp Bản suối Gà, xã Mường Bang, huyện Phù Yên, tỉnh Sơn La, đây là địa bàn có địa hình hiểm trở, trời mưa trơn trượt, nhiều vắt, để đi đến hiện trường nơi xảy ra vụ việc mất rất nhiều thời gian đi xe máy, sau đó chuyển sang đi bộ mới tiếp cận được hiện trường. Khi đấu tranh làm rõ các đối tượng khai thác, huỷ hoại rừng Cơ quan Cảnh sát điều tra – Công an huyện Tân Sơn đã lên kế hoạch đưa các đối tượng đến hiện trường, để làm rõ việc chặt phá cũng như huỷ hoại. Trước khi đưa đến hiện trường hai cơ quan đã họp bàn kế hoạch, phương án bảo vệ đối tượng cũng như an toàn cho cán bộ trong đoàn công tác bao gồm Cơ quan điều tra, Viện kiểm sát, Kiểm lâm, Vườn quốc gia Xuân Sơn, vì ở đây không có sóng điện thoại, các đối tượng thông thuộc địa hình, họ đi rất nhanh, cán bộ mình lực lượng mỏng, không nắm chắc địa hình. Chúng tôi đã chia thành 3 tổ để đi đến hiện trường, đi từ sáng mà đến khi nhá nhem tối có 2 tổ hoàn thành nhiệm vụ ra đến UBND xã Mường Bang, còn 1 tổ không liên lạc được (mỗi tổ đều có 02 đối tượng và cán bộ của đoàn công tác), thực sự lo lắng, sau một thời gian khá lâu chờ đợi và may mắn các đồng chí đã đảm bảo an toàn ra đến UBND xã Mường Bang. Đây là một nhiệm vụ chắc bản thân tôi không bao giờ có thể quên được. Một vấn đề nữa là khi giải quyết án, có khi công dân cả bản Suối Gà, Bãi Lươn, Mường Gio họ kéo nhau xuống trụ sở công an huyện, Viện kiểm sát huyện, đặc biệt đơn thư họ gửi khắp nơi gây sức ép cho quá trình giải quyết…

Trước khi khởi tố vụ án, bản thân tôi đã tham mưu cho đồng chí Viện trưởng báo cáo đồng chí Viện trưởng VKSND tỉnh để xin ý kiến chỉ đạo trực tiếp. Trong suốt quá trình kiểm sát điều tra bản thân tôi thường xuyên báo cáo tiến độ cũng như các tình tiết phát sinh trong quá trình giải quyết vụ án đến đồng chí Viện trưởng, từ đó đồng chí Viện trưởng đã xin ý kiến đồng chí Viện trưởng tỉnh chỉ đạo kịp thời. Quá trình làm chúng tôi đã phân loại khởi tố 5 đối tượng về tội Vi phạm quy định về khai thác, bảo vệ rừng và lâm sản, còn 2 đối tượng khởi tố về tội Tiêu thụ tài sản do người khác phạm tội mà có. Sau khi khởi tố, phê chuẩn bản thân tôi rất băn khoăn về tội danh đối với hai bị can này, vì hành vi của các bị can này được quy định tại chương Trật tự quản lý kinh tế, tôi đã dành rất nhiều thời gian nghiên cứu văn bản hướng dẫn, các bản án trên trang điện tử Toà án nhân dân tối cao, các thông báo rút kinh nghiệm của ngành, hỏi tham khảo các tỉnh đã khởi tố loại tội này và tôi phát hiện việc khởi tố tội danh Tiêu thụ tài sản do người khác phạm tội mà có là chưa chính xác, bản thân tôi đã cùng các đồng chí trong Cơ quan cảnh sát điều tra – Công an huyện Tân sơn tiến hành họp bàn, và đưa ra quyết định chúng tôi đã chấp nhận sửa sai bằng việc ra Quyết định Huỷ bỏ quyết định bổ sung quyết định khởi tố vụ án, từ đó Cơ quan điều tra đã ra Quyết định thay đổi quyết định khởi tố bị can đối với 02 bị can trên về tội Vi phạm quy định về khai thác, bảo vệ rừng và lâm sản. Đây là một quyết định chính xác, thấu tình đạt lý, bị can tâm phục khẩu phục.

Trước khi xét xử đồng chí Viện trưởng Viện KSND huyện Tân Sơn đã báo cáo xin ý kiến tới đồng chí Viện trưởng VKSND tỉnh Phú Thọ và nhận được sự chỉ đạo trực tiếp của đồng chí. Ngày 18/2/2025 chúng tôi đã tiến hành thực hành quyền công tố và kiểm sát xét xử vụ án này. Vụ án được xét xử công khai tại Toà án nhân dân huyện Tân Sơn, đây là vụ án có số lượng người tham dự phiên toà đông nhất từ trước đến nay và cũng là phiên toà mà có nhiều người khóc nhất. Bản án đã tuyên mức hình phạt phù hợp với từng tính chất, vai trò của từng bị cáo. Trong suốt quá trình thẩm vấn công khai những giọt nước mắt đã rơi, bị cáo ăn năn, hối lỗi về hành vi mà mình đã làm, những lời nói sau cùng làm ai cũng đều xúc động, vì hoàn cảnh khó khăn, vì đông con, vì nhận thức pháp luật còn hạn chế, vì cái đói, vì cái nghèo, vì cái tết con không có cơm ăn, không có quần áo mặc, vì không được tuyên truyền… và những lời hứa, lời cam kết trước hội đồng xét xử, trước ban giám đốc vườn quốc gia Xuân Sơn, trước tất cả những người tham dự phiên toà là từ giờ trở đi không vào vườn Quốc gia Xuân Sơn nữa, bản thân mỗi bị cáo sẽ tuyên truyền cho bà con nhân dân phải bảo vệ rừng, giữ gìn rừng Quốc gia.

Thành công ở vụ án này tôi nhận thấy, người dân là đồng bào dân tộc Dao, sinh sống tại Bản Suối Gà, bản Mường Gio, bản Bãi Lươn ở xã Mường Bang nơi giáp danh với Vườn quốc gia Xuân Sơn đã rất tin tưởng vào chủ trương của Đảng, chính sách pháp luật của Nhà Nước, đặc biệt bị cáo và bà con nhân dân nhận thức đầy đủ về tầm quan trọng của vườn quốc gia, mỗi công dân phải có trách nhiệm bảo vệ, giữ gìn lá phổi xanh, bảo vệ hệ sinh thái, bảo vệ môi trường tự nhiên ..., Các bị cáo đã được áp dụng mức hình phạt mà đủ để trừng trị, răn đe, phòng ngừa. Đảm bảo đúng mục đích của việc áp dụng hình phạt là hình phạt không chỉ trừng trị mà còn giáo dục các bị cáo ý thức tuân theo pháp luật và các quy tắc của cuộc sống, ngăn ngừa họ phạm tội mới; giáo dục các bị cáo tôn trọng pháp luật, phòng ngừa và đấu tranh chống tội phạm. Đồng thời sự chuyển biến về nhận thức và cách làm của Vườn quốc gia Xuân Sơn, Hạt kiểm lâm huyện Tân Sơn sau khi thực hiện Kiến nghị Phòng ngừa của Viện kiểm sát huyện Tân Sơn đã có những chuyển biến, thay đổi phương pháp tuần tra canh gác và bảo vệ rừng, cụ thể Sở nông nghiệp và phát triển nông thôn tỉnh Phú Thọ đã đầu tư cho khởi công xây dựng Trạm Kiểm lâm tại Bản Suối Gà, xã Mường Bang, huyện Phù Yên, tỉnh Sơn La với quy mô 2,5 tỷ, số cán bộ đặt tại trạm là 05 đồng chí, trong đó 03 đồng chí là cán bộ kiểm lâm, 02 đồng chí cán bộ của Vườn quốc gia Xuân Sơn sẽ làm việc tại đây. Và hy vọng trong thời gian tới khi đi vào hoạt động sẽ đảm bảo được an ninh trật tự, bảo vệ hệ sinh thái, đa dạng sinh học, môi trường tự nhiên an toàn, hiệu quả.

Sau phiên toà tôi đã nhận được cái bắt tay, những cái ôm, những lời nói cảm ơn  nghẹn ngào trong nước mắt của các bị cáo, gia đình các bị cáo, bản thân tôi cảm thấy rất vui, trong thâm tâm tôi thầm cảm ơn những chỉ đạo chính xác, kịp thời, thấu tình đạt lý của đồng chí Viện trưởng VKSND tỉnh Phú Thọ và các đồng chí lãnh đạo VKSND tỉnh, đây là những điều đã làm tôi thêm yêu ngành, yêu nghề mà mình đã chọn.

Với trách nhiệm là một kiểm sát viên, Phó Viện trưởng phụ trách bộ phận hình sự, người con của quê hương Tân Sơn tôi xin hứa sẽ tích cực phấn đấu, trau dồi chuyên môn nghiệp vụ, tư tưởng, đạo đức, lối sống,  khi giải quyết công việc phải cân nhắc, đi sâu tìm hiểu, phân tích làm rõ bản chất sự việc để đạt kết quả cao; Xác định đầy đủ yêu cầu chính trị, cơ sở pháp lý, cơ sở thực tiễn để giải quyết vụ án, vụ việc đúng pháp luật, bảo đảm nghiêm minh, kịp thời; đồng thời phục vụ tốt nhiệm vụ chính trị của địa phương.

Trước khi dừng lời một lần nữa tôi xin cảm ơn các đồng chí đã lắng nghe, Chúc các các đồng chí đại biểu khách quý, các đồng chí lãnh đạo viện và toàn thể các đồng chí là cán bộ, công chức ngành Kiểm sát nhân dân tỉnh Phú Thọ lời chúc sức khỏe, hạnh phúc và thành công. Chúc hội nghị thành công tốt đẹp.